Phản tố là một trong các quyền lợi cơ bản của bên phía bị đơn (người bị kiện) trong một vụ án dân sự. Vậy, yêu cầu phản tố trong tố tụng dân sự là gì? Khi nào thì bị đơn được phản tố?
Phản tố là gì?
Phản tố là quyền của bị đơn trong vụ án dân sự, thực chất việc phản tố của bị đơn là việc bị đơn khởi kiện ngược lại người đã kiện mình (tức nguyên đơn), nhưng được xem xét, giải quyết cùng với đơn khởi kiện của nguyên đơn trong vụ án vi việc giải quyết yêu cầu của hai bên có mối quan hệ liên quan, chặt chẽ với nhau.
Còn yêu cầu phản tố căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 200 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 có quy định như sau:
“Cùng với việc phải nộp cho Tòa án văn bản ghi ý kiến của mình đối với yêu cầu của nguyên đơn, bị đơn có quyền yêu cầu phản tố đối với nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập.”
Như vậy theo quy định trên, ta có thể hiểu như sau:
- Thứ nhất, yêu cầu phản tố là quyền của bị đơn đề nghị Tòa án xem xét yêu cầu của mình đối với nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập.
- Thứ hai, yêu cầu phản tố chỉ được xảy ra khi trong cùng một vụ án dân sự có liên quan và thuộc một trong các trường hợp được chấp nhận sau đây:
+ Yêu cầu phản tố của bị đơn đối với nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập
+ Yêu cầu phản tố được chấp nhận dẫn đến loại trừ việc chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập;
+ Giữa yêu cầu phản tố và yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu được có sự liên quan với nhau và nếu được giải quyết trong cùng một vụ án thì làm cho việc giải quyết vụ án được chính xác và nhanh hơn.
– Tóm lại qua các phân tích trên chúng ta có thể hiểu: Yêu cầu phản tố là quyền của bị đơn (người bị kiện) trong một vụ án dân sự, bị đơn có quyền yêu cầu phản tố (kiện lại) phía nguyên đơn (người đi kiện mình) tại Tòa án theo các quy định của pháp luật.
Các điều kiện của yêu cầu phản tố?
- Về chủ thể: chủ thể thực hiện yêu cầu phản tố phải là bị đơn có yêu cầu đối với nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ có liên quan có yêu cầu độc lập. Tức là yêu cầu phản tố chỉ có thể hướng tới các đối tượng trên mà không thể hướng tới người không phải đương sự trong vụ án hay là đồng bị đơn trong vụ án. Nếu trong trường hợp người đại diện theo ủy quyền thì không được thực hiện yêu cầu phản tố vì họ không phải bị đơn mà chỉ là người đại diện theo ủy quyền của bị đơn. Mà trong trường hợp này bắt buộc bị đơn phải tự mình thực hiện quyền yêu cầu phản tố.
- Về nội dung: Đáp ứng một trong các trường hợp được quy định tại khoản 2 Điều 200 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
+ Yêu cầu phản tố để bù trừ nghĩa vụ với yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập. Trường hợp này là trường hợp nguyên đơn kiện bị đơn phải có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đến mình và bị đơn cũng yêu cầu bên nguyên đơn, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập cũng phải có nghĩa vụ với bên bị đơn.
+ Yêu cầu phản tố được chấp nhận dẫn đến loại trừ việc chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập. Tức là trong trường hợp này nếu yêu cầu phản tố của bị đơn được chấp nhận thì sẽ dẫn đến việc loại trừ một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập. Lúc này chủ thể tham gia tố tụng sẽ thay đổi hoàn toàn nếu toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập bị loại trừ thì bị đơn sẽ trở thành nguyên đơn và nguyên đơn sẽ thay thế trở thành bị đơn trong vụ án dân sự này.
+ Giữa yêu cầu phản tố và yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập có sự liên quan với nhau và nếu được giải quyết trong cùng một vụ án thì làm cho việc giải quyết vụ án được chính xác và nhanh hơn. Nếu yêu cầu phản tố của bị đơn với yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập có mối quan hệ với nhau và nếu được giải quyết trong cùng một vụ án thì vụ án đó sẽ được giải quyết chính xác và nhanh chóng hơn là tách vụ án.
- Về mặt hình thức, việc thực hiện yêu cầu phản tố của bị đơn phải tuân thủ hình thức như khởi kiện một vụ án dân sự, tức là bị đơn phải soạn thảo đơn phản tố bằng văn bản và gửi tới Tòa án.
- Về thời điểm: Bị đơn có quyền đưa ra yêu cầu phản tố trước thời điểm mở phiên họp và kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải. (Căn cứ khoản 3 Điều 200 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015)
Quy định đưa ra yêu cầu phản tố trước thời điểm mở phiên họp và kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải. Đây là thời điểm ấn định yêu cầu bị đơn phải đáp ứng để Tòa án chấp nhận yêu cầu phản tố này và đảm bảo quyền lợi ích của nguyên đơn và người có quyền và nghĩa vụ liên quan.
Lưu ý: Yêu cầu phản tố phải là yêu cầu không cùng với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập. Tức là yêu cầu phải tố không cùng nội dung với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
- Về quy trình và thủ tục cần thực hiện để phản tố:
Quy trình tiến hành phản tố của bị đơn thì cũng phải tuân thủ theo hình thức như đối với khởi kiện của một vụ việc dân sự khác.
Đầu tiên, bị đơn cũng cần phải soạn thảo‚ viết ra đơn phản tố bằng văn bản sau đó cũng gửi đến Tòa án có thẩm quyền.
Rồi tiếp tục hoàn tất các nghĩa vụ về tài chính cụ thể là nộp tạm ứng án phí như nguyên đơn đã nộp đơn khởi kiện trước đó.
Trong trường hợp này‚ thời gian chuẩn bị cho việc xét xử sẽ được tính lại bắt đầu từ ngày bị đơn hoàn thành nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng án phí đúng theo quy định.
- Nộp đầy đủ số tiền tạm ứng án phí theo như quy định
————————————–
Hy vọng những nội dung trên đây của chúng tôi sẽ hữu ích với anh/chị.
Để được tư vấn, hỗ trợ về các thủ tục pháp lý, bạn có thể liên hệ Luật sư, theo các phương thức sau:
- Hotline: 0868697673 – 0945202001
- Fanpage: https://www.facebook.com/THUANLAW.VN/
- Email: thuanlaw.vn@gmail.com
- Website: https://thuanlaw.vn/
Chúng tôi rất mong nhận được sự hợp tác!
Trân trọng!