Khi có cơ sở cho rằng Quyết định hành chính, hành vi hành chính trái pháp luật, xâm phạm trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình, người dân có thể khiếu nại để bảo vệ quyền lợi của mình. Vậy, có thể vừa khiếu nại vừa khởi kiện hành chính không?

Ai được quyền làm và ký đơn khởi kiện trong vụ án hành chính?
Căn cứ khoản 2, khoản 3, khoản 4 Điều 117 Luật Tố tụng Hành chính 2015 quy định về thủ tục khởi kiện vụ án hành chính như sau:
“Điều 117. Thủ tục khởi kiện
2. Cá nhân có năng lực hành vi tố tụng hành chính đầy đủ thì có thể tự mình hoặc nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện vụ án. Tại mục tên, địa chỉ của người khởi kiện trong đơn phải ghi họ, tên, địa chỉ của cá nhân; ở phần cuối đơn cá nhân phải ký tên hoặc điểm chỉ.
3. Cá nhân là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì người đại diện hợp pháp của họ có thể tự mình hoặc nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện vụ án. Tại mục tên, địa chỉ của người khởi kiện trong đơn phải ghi họ tên, địa chỉ của người đại diện hợp pháp của cá nhân đó; ở phần cuối đơn, người đại diện hợp pháp đó phải ký tên hoặc điểm chỉ.
4. Cá nhân thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này là người không biết chữ, không nhìn được, không thể tự mình làm đơn khởi kiện, không thể tự mình ký tên hoặc điểm chỉ thì có thể nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện và phải có người có năng lực hành vi tố tụng hành chính đầy đủ làm chứng, ký xác nhận vào đơn khởi kiện.”
Theo đó, cá nhân có năng lực hành vi tố tụng hành chính đầy đủ thì có thể tự mình hoặc nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện vụ án và phải ký tên hoặc điểm chỉ. Người đại diện hợp pháp người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi của có thể tự mình hoặc nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện nhưng phải tự mình ký tên hoặc điểm chỉ ở cuối đơn.
Vừa khiếu nại vừa khởi kiện vụ án hành chính được không?
Theo quy định tại Điều 7 Luật Khiếu nại 2011, khi có căn cứ cho rằng quyết định hành chính, hành vi hành chính là trái pháp luật, xâm phạm trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình thì người khiếu nại có thể lựa chọn khiếu nại lần đầu đến người đã ra quyết định hành chính hoặc cơ quan có người có hành vi hành chính hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng hành chính.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 33 Luật Tố tụng hành chính 2015, trường hợp người khởi kiện có đơn khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án có thẩm quyền, đồng thời có đơn khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại thì Tòa án phải yêu cầu người khởi kiện lựa chọn cơ quan giải quyết và có văn bản thông báo cho Tòa án.
Như vậy, người có quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm trực tiếp bởi quyết định hành chính, hành vi hành chính chỉ được chọn thủ tục khiếu nại hoặc thủ tục khởi kiện tại Tòa án để yêu cầu giải quyết, không được thực hiện đồng thời cả hai thủ tục này.
Vừa có đơn khởi kiện, vừa có đơn khiếu nại thì xử lý như thế nào?
Theo quy định tại Điều 33 Luật Tố tụng hành chính 2011 về “Xác định thẩm quyền trong trường hợp vừa có đơn khiếu nại, vừa có đơn khởi kiện”, trước hết Tòa án phải yêu cầu người khởi kiện lựa chọn cơ quan giải quyết và gửi văn bản thông báo cho Tòa án. Trường hợp người khởi kiện không lựa chọn cơ quan giải quyết thì Tòa án trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện.
Người khởi kiện lựa chọn Tòa án giải quyết: Tòa án thụ lý giải quyết vụ án theo thủ tục chung, đồng thời thông báo cho người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại và yêu cầu người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại chuyển toàn bộ hồ sơ giải quyết khiếu nại cho Tòa án.
Người khởi kiện lựa chọn người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại giải quyết: Tòa án trả lại đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo cho người khởi kiện theo quy định tại Điều 123 Luật Tố tụng hành chính 2015.
Trường hợp hết thời hạn giải quyết khiếu nại mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết nhưng người khiếu nại không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại và có đơn khởi kiện vụ án hành chính thì Tòa án xem xét để tiến hành thụ lý vụ án theo thủ tục chung.
Nhiều người vừa có đơn khởi kiện, vừa có đơn khiếu nại, xử lý như thế nào?
Tất cả những người này đều lựa chọn Tòa án giải quyết: Tòa án thụ lý giải quyết vụ án theo thủ tục chung, đồng thời thông báo cho người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại và yêu cầu người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại chuyển toàn bộ hồ sơ giải quyết khiếu nại cho Tòa án.
Tất cả những người này đều lựa chọn người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại giải quyết: Tòa án trả lại đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo cho người khởi kiện theo quy định tại Điều 123 Luật Tố tụng hành chính 2015.
Có người lựa chọn Tòa án giải quyết và có người lựa chọn người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại hoặc thuộc trường hợp có người chỉ khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án có thẩm quyền và người khác chỉ khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại theo quy định tại Khoản 3 Điều 33 Luật Tố tụng hành chính 2015. Tóm lại, chỉ được chọn thủ tục khiếu nại hoặc thủ tục khởi kiện tại Tòa án để yêu cầu giải quyết, không được thực hiện đồng thời cả hai thủ tục này khi có căn cứ cho rằng quyết định hành chính, hành vi hành chính là trái pháp luật và xâm phạm trực tiếp đến quyền và lợi ích của bạn.
———————————
Hy vọng những ý kiến trên đây của chúng tôi sẽ hữu ích với anh/chị.
Để được tư vấn, hỗ trợ về các thủ tục pháp lý, bạn có thể liên hệ Luật sư, theo các phương thức sau:
- Hotline: 0868697673 – 0945202001
- Fanpage: https://www.facebook.com/THUANLAW.VN/
- Email: thuanlaw.vn@gmail.com
- Website: https://thuanlaw.vn/
Chúng tôi rất mong nhận được sự hợp tác!
Trân trọng!
