Người đại diện theo pháp luật của người chưa thành niên là ai?
Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi (Khoản 1 Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015)
Đối với người chưa thành niên, pháp luật quy định một số hạn chế khi tham gia các giao dịch dân sự cũng như thực hiện các quyền của mình.
- Người chưa đủ 06 tuổi khi thực hiện giao dịch dân sự do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập;
- Người từ đủ 06 tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi;
- Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
Pháp luật quy định người đại diện theo pháp luật của người chưa thành niên là điều cần thiết hiện nay bởi việc này đảm bảo kịp thời quyền và lợi ích hợp pháp cho họ trong pháp luật tố tụng và pháp luật dân sự.
Đại diện là gì?
Đại diện: là việc cá nhân, pháp nhân (sau đây gọi chung là người đại diện) nhân danh và vì lợi ích của cá nhân hoặc pháp nhân khác (sau đây gọi chung là người được đại diện) xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
Cá nhân, pháp nhân có thể xác lập, thực hiện giao dịch dân sự thông qua người đại diện. Cá nhân không được để người khác đại diện cho mình nếu pháp luật quy định họ phải tự mình xác lập, thực hiện giao dịch đó.
Trường hợp pháp luật quy định thì người đại diện phải có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập, thực hiện.
Căn cứ xác lập quyền đại diện của người đại diện theo pháp luật
Theo quy định tại Điều 135 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về căn cứ xác lập quyền đại diện như sau:
Quyền đại diện được xác lập theo ủy quyền giữa người được đại diện và người đại diện (sau đây gọi là đại diện theo ủy quyền); theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, theo điều lệ của pháp nhân hoặc theo quy định của pháp luật (sau đây gọi chung là đại diện theo pháp luật).
Như vậy, đại diện là việc cá nhân hoặc pháp nhân nhân danh và vì lợi ích của cá nhân hoặc pháp nhân khác xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự.
Căn cứ để thực hiện quyền đại diện thông qua các thủ tục như sau:
- Theo ủy quyền giữa người được đại diện và người đại diện.
- Theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Theo điều lệ của pháp nhân.
- Theo quy định của pháp luật.
Người đại diện theo pháp luật của con chưa thành niên
Căn cứ theo quy định tại Điều 136 Bộ luật Dân sự 2015 về người đại diện theo pháp luật của cá nhân như sau:
- Cha, mẹ đối với con chưa thành niên.
- Người giám hộ đối với người được giám hộ. Người giám hộ của người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi là người đại diện theo pháp luật nếu được Tòa án chỉ định.
- Người do Tòa án chỉ định trong trường hợp không xác định được người đại diện quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 146 Bộ luật dân sự năm 2015.
Bên cạnh đó, theo quy định tại Điều 73 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 về đại diện cho con như sau:
Cha mẹ là người đại diện theo pháp luật của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự, trừ trường hợp con có người khác làm giám hộ hoặc có người khác đại diện theo pháp luật.
Như vậy, về nguyên tắc, đối với con chưa thành niên, người đại diện theo pháp luật sẽ là cha mẹ.
Tuy nhiên trong một số trường hợp, người đại diện có thể là người giám hộ theo luật quy định. Trường hợp không xác định được cha, mẹ hay người giám hộ là người đại diện thì việc xác định người đại diện cho con chưa thành niên được Tòa án chỉ định.
Căn cứ theo Khoản 2, Khoản 3, Khoản 4 Điều 73 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 có quy định như sau:
- Cha hoặc mẹ có quyền tự mình thực hiện giao dịch nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của con chưa thành niên.
- Trường hợp giao dịch liên quan đến tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng, tài sản đưa vào kinh doanh của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự thì phải có sự thỏa thuận của cha mẹ.
- Đối với các giao dịch dân sự được quy định tại nêu trên, cha mẹ phải chịu trách nhiệm liên đới.
Ngoài ra, theo quy định tại khoản 4 Điều 143 Bộ luật Dân sự 2015, khi cha mẹ cố ý xác lập, thực hiện giao dịch dân sự vượt quá phạm vi đại diện gây thiệt hại cho con thì phải chịu liên đới trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
Đại diện theo pháp luật của người chưa thành niên trong tố tụng
Theo Điều 69 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 quy định năng lực pháp luật tố tụng dân sự và năng lực hành vi tố tụng dân sự của đương sự là người chưa đủ 18 tuổi người chưa thành niên như sau:
- Đương sự là người chưa đủ sáu tuổi hoặc người mất năng lực hành vi dân sự thì không có năng lực hành vi tố tụng dân sự. Việc thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của đương sự, việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho những người này tại Tòa án do người đại diện hợp pháp của họ thực hiện.
- Đương sự là người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi thì việc thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của đương sự, việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho những người này tại Tòa án do người đại diện hợp pháp của họ thực hiện.
- Đương sự là người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi đã tham gia lao động theo hợp đồng lao động hoặc giao dịch dân sự bằng tài sản riêng của mình được tự mình tham gia tố tụng về những việc có liên quan đến quan hệ lao động hoặc quan hệ dân sự đó. Trong trường hợp này, Tòa án có quyền triệu tập người đại diện hợp pháp của họ tham gia tố tụng. Đối với những việc khác, việc thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của đương sự tại Tòa án do người đại diện hợp pháp của họ thực hiện.
————————————–
Hy vọng những nội dung trên đây của chúng tôi sẽ hữu ích với anh/chị.
Để được tư vấn, hỗ trợ về các thủ tục pháp lý, bạn có thể liên hệ Luật sư, theo các phương thức sau:
- Hotline: 0868697673 – 0945202001
- Fanpage: https://www.facebook.com/THUANLAW.VN/
- Email: thuanlaw.vn@gmail.com
- Website: https://thuanlaw.vn/
Chúng tôi rất mong nhận được sự hợp tác!
Trân trọng!